Te kort aan vitamine C (Hypovitaminose C) bij cavia's

Meeste dieren kunnen zelf vitamine C maken uit voeding. Sommige diersoorten kunnen dit niet. Bijvoorbeeld mensen, apen en cavia’s. Het gevolg hiervan is dat deze diersoorten vitamine C in de voeding moeten hebben zitten, of extra vitamine C moeten krijgen.

Als mens krijg je voldoende vitamine C binnen als je gevarieerd eet. Cavia’s eten vooral groenvoer en zullen dus niet zo gemakkelijk voldoende vitamine C binnen krijgen (het zit vooral veel in citrusvruchten zoals citroen en sinaasappel, wat je beter niet aan je cavia kan voeren). Als een dier te weinig vitamine C binnenkrijgt, dan kan het hypovitaminose C ontwikkelen. Cavia’s kunnen al na 10 dagen te weinig vitamine C problemen krijgen.

Wat zijn de verschijnselen van cavia's met een te kort aan vitamine C?
Vitamine C is heel belangrijk voor de aanmaak van beenweefsel (voor de botten). Het speelt ook een rol in de productie van gal (wat noodzakelijk is voor de vertering van voedsel), in de bloedstolling, het afweersysteem en de productie van bepaalde aminozuren (ook belangrijk voor onder andere de vertering).

Doordat vitamine C meerdere rollen heeft, kun je ook veel verschillende problemen zien. Bij botten zie je problemen met de hardheid van het bot. Hierdoor kun je vooral verdikkingen zien in de ribben, maar ook gezwollen en pijnlijke gewrichten kan een gevolg zijn. Ook microfracturen (die je veelal niet opmerkt) kunnen ontstaan. Daarnaast worden ook de tanden en de kaak aangetast. Deze worden brosser en zullen sneller breken. Je cavia zal niet meer willen (of kunnen) eten.

Door problemen met de bloedstolling kun je frequent bloedingen zien, maar ook kun je zien dat je cavia juist snel blauwe plekken heeft. Deze zie je vooral waar je cavia erg gespierd is, zoals de dijbenen. Maar ze kunnen ook optreden in gewrichten, de blaaswand (waardoor je bloed in de urine kan zien), de darm (bloed in de ontlasting) of rond de tanden.

Doordat vitamine C ook een rol speelt in het afweersysteem, zullen cavia’s met hypovitaminose C gevoeliger zijn voor bacteriële infecties (maar ook voor schimmel infecties).

Algemeen zijn de volgende symptomen degene die het meest op (kunnen) vallen; spierzwakte, anorexie (niet willen/kunnen eten), diarree, knarsetanden, pijnuitingen, vertraagde wondgenezing, kreupel, vatbaarder voor infecties, sloomheid (lethargie), doffe vacht, gezwollen en pijnlijke gewrichten, bloedingen in het slijmvlies (oog en mond) of onderhuidse bloedingen.

Wat kan ik tegen Hypovitaminose C bij mijn cavia doen?
Een diagnose kan lastig te stellen zijn. Vitamine C is niet te meten in het bloed. Veelal zal je dierenarts af moeten gaan op de verschijnselen en het feit dat er mogelijkerwijs te weinig vitamine C in de voeding wordt gegeven.

Als je cavia momenteel een tekort heeft, dan zal je vitamine C extra moeten gaan geven. De meeste problemen worden dan vanzelf opgelost door het lichaam van je cavia. Als je cavia echter ook andere problemen heeft (bijvoorbeeld tandproblemen of bacteriële infecties), dan zal je daarvoor medicijnen moeten geven. Hierbij is het belangrijk dat je even langs een dierenarts gaat.

Zieke cavia’s mogen meer vitamine C krijgen dan gezonde cavia’s. Alle cavia’s moeten dagelijks extra vitamine C krijgen.

Hoe kan ik een te kort aan vitamine C bij mijn cavia voorkomen?
Het grote voordeel van vitamine C is dat alles wat teveel gegeven wordt, via de urine naar buiten komt. Wat veel wordt gedaan, en wat ook eigenlijk een advies is, is het geven van tabletjes met vitamine C. Deze kun je vinden in onze dierendrogist. Cavia’s vinden de tabletjes na de tweede of derde keer vaak erg lekker en zien ze als een snoepje. Geef gezonde cavia's niet meer dan 1 tabletje per dag. Daarnaast zit er ook veel vitamine C in verse paprika.

Het oplossen van vitamine C in water is niet aan te raden. Een cavia drinkt niet iedere dag dezelfde hoeveelheid water, waardoor het moeilijker is te controleren hoeveel vitamine C je cavia daadwerkelijk binnenkrijgt. De vitamine C die je oplost in water, slaat ook neer. Dit betekend dat alle vitamine C op de bodem van het bakje gaat liggen, waardoor je cavia het niet binnenkrijgt als hij/zij drinkt. Bij een drinkfles zal de vitamine C aan de rand geplakt zitten of voor het tuitje vastlopen en niet mee naar buiten komen. Daarnaast is vitamine C heel “instabiel” in voer. Dit betekend dat er, na 3 maanden, nog maar 35% van de oorspronkelijke hoeveelheid vitamine C aanwezig is in het voer.