Hartworm

Hartworm bij de kat wordt veroorzaakt door de worm Dirofilaria immitis. Deze worm komt vooral voor in het Middellandse zeegebied. Recentelijk wordt er steeds vaker hartworm vastgesteld bij de kat. Onderzoekers denken zelfs dat het vaker voorkomt dan dat er momenteel gedacht wordt, maar dat de diagnose niet altijd gesteld wordt.

Hoe komt mijn kat aan hartworm?
Zoals gezegd, komt de hartworm komt vooral voor in het Middellandse zeegebied. Het wordt overgedragen door stekende muggen. Onderzoekers denken dat door het veranderende klimaat, de muggen ook in Nederland kunnen overleven. Niet iedere mug kan hartworm overbrengen. De larven worden van het ene dier naar het andere dier overgebracht als de mug steekt en bloed zuigt. Gelukkig is de kat veel minder gevoelig voor een infectie dan de hond. Op het moment dat de mug bloed zuigt bij een ‘nieuw’ dier, kunnen de larven via het speeksel van de mug in het bloed terecht komen. In het lichaam van de kat worden de larven niet altijd volwassen en dus niet iedere kat heeft last van de hartwormen. Een klein percentage van de katten kan wél klachten krijgen en er zijn zelfs katten die aan hartworm overlijden. Katten met klachten ten gevolge van hartworm, komen de laatste jaren steeds vaker voor. Gelukkig komt het oplopen van hartworm in Nederland zeer zelden voor. De meeste katten raken geïnfecteerd doordat ze naar het zuiden van Europa zijn geweest.

Hoe herken ik hartworm bij katten?
Nadat je kat gestoken is door de mug en de larven zijn in de bloedbaan, gaan de larven naar het hart van je kat. Hier blijven de larven ongeveer 4-6 maanden, totdat ze volwassen zijn. De volwassen hartworm vermenigvuldigt zich in de longslagader. Het is hiervoor noodzakelijk dat er zowel een mannelijke als een vrouwelijke worm aanwezig is. Deze kans is zeer klein, aangezien de meeste katten maar 2-4 wormen hebben. Na twee jaar kán een worm overlijden van ouderdom.

Katten kunnen na een infectie ook weer spontaan genezen zonder klachten te vertonen. Sommige katten krijgen problemen met de longen, de wormen zitten immers in het hart en de longslagader. Katten kunnen hoesten (of zelfs bloed ophoesten) en benauwd worden. Andere problemen die zich voor kunnen doen zijn niet heel aspecifiek en op meerdere ziektes van toepassing; slechte eetlust, lusteloosheid, gewichtsverlies, snelle hartfrequentie, diarree en braken.

Hoe wordt de diagnose van hartworm bij katten gesteld?
De diagnose kan gesteld worden met een bloedonderzoek. Dit bloedonderzoek is momenteel alleen beschikbaar voor jonge wormen en zal dus negatief zijn als de wormen al ouder zijn. Er bestaan uitgebreide bloedonderzoeken waarmee de diagnose duidelijker te stellen is, maar het beste advies is een echo. Deze echo moet gemaakt worden door een specialist. Aangezien katten maar 2-4 wormen hebben, is de diagnose gemakkelijk te missen.

Wat is de behandeling van hartworm bij katten?
Er bestaan medicijnen die met een eenmalige kuur voldoende zijn om de hartworm te doden. Honden hebben vaker een groter aantal wormen in het lichaam, wat het gevaarlijk maakt om deze therapie toe te passen. Als de wormen bij honden in een keer doodgaan, kunnen ze zorgen voor een verstopping. Geef daarom de medicijnen die je voor je kat krijgt, nooit zonder overleg aan je hond!

Kan ik hartworm bij mijn kat voorkomen?
Gelukkig is het relatief gemakkelijk om hartworm bij je kat te voorkomen. Als je van plan bent om naar het zuiden van Europa te reizen, is het verstandig je van tevoren goed in te laten lichten door bijvoorbeeld je dierenarts. Neem preventieve maatregelen, zeker in de periode april tot en met november. Het beste is om je kat thuis te laten. Ook zijn er enkele ontwormingsmiddelen die preventief kunnen helpen tegen hartworm.

De landen waar je extra op moet letten zijn; Griekenland, Turkije, Tsjechië, Slovenië, Roemenië en Bulgarije. In het algemeen geldt dat vooral Zuid- en Oost-Europa risicogebieden zijn. Ook de Canarische eilanden behoren tot de risico gebieden. Als je van plan bent met je kat naar deze landen te reizen, zorg er dan voor dat je je kat behandeld met een anti-worm middel wat werkzaam is tegen hartworm (deze middelen bevatten ivermectine, milbemycine oxime, moxidectine of selamectine). De preventieve maatregelen bestaan uit het starten met de behandeling 30 dagen na aankomst op de bestemming. Deze behandeling moet je maandelijks herhalen, tot 30 dagen nadat je weer terug bent in Nederland. Als je twijfelt, overleg dan altijd met je dierenarts!