FIP (Feline Infectieuze Peritonitis)

FIP staat voor Feline Infectieuze Peritonitis, oftewel besmettelijke buikvliesontsteking bij de kat. Het is een ernstige ziekte die wordt veroorzaakt door een veelvoorkomend diarreevirus (coronavirus). Dit virus is eigenlijk helemaal niet zo gevaarlijk, meeste katten herstellen na 1 of 2 dagen diarree.

Echter, bij sommige katten muteert het virus ín de kat naar een kwaadaardige variant. Deze kwaadaardige variant zorgt voor ontstekingen op andere plekken in het lichaam. Waarom het virus precies muteert is onduidelijk. Onder andere stress, de afweer van de kat, bepaalde infecties (zoals FIV/kattenaids en FeLV), dracht en geboorte, verhuizing en de aanschaf van een andere kat kunnen een rol spelen in de mutatie.

Hoe komt mijn kat aan FIP?
Iedere kat kan de pech hebben om FIP te krijgen. 90% van de katten met FIP is jonger dan 1 jaar en 10% van de katten met FIP is ouder dan 10 jaar.

Het coronavirus is een virus wat veel voorkomt in de omgeving. Sommige dieren krijgen diarree, sommige dieren vertonen helemaal geen verschijnselen. Een kat met diarree heeft niet altijd een coronavirus. Veel katten die geïnfecteerd raken met het virus, zijn in staat de infectie zelf te overwinnen voordat het virus kwaadaardig wordt. Katten die met meer dan 6 dieren bij elkaar leven, hebben een grotere kans op besmetting. Dit komt omdat áls er een kat is met diarree die veroorzaakt wordt door een coronavirus, iedere kat steeds weer opnieuw besmet (kan) worden met dit virus.

Wat zijn de verschijnselen bij FIP?
Er bestaan twee vormen van FIP, de droge en de natte vorm. Bij de natte vorm is er veel vocht in de buik aanwezig (en soms ook in de borstkas). Bij de droge vorm worden organen aangetast (zoals lever, nier, darm, hersenen en ruggenmerg). Daarnaast bestaat er ook nog een mengvorm, hierbij hebben de dieren zowel droge áls natte FIP.

Algemeen vertonen katten met FIP koorts en gewichtsverlies. Daarnaast hebben katten met de natte vorm vaak last van een bolle buik (vocht) of van benauwdheid (vocht in de longen). Katten met de droge vorm kunnen veel verschillende symptomen hebben, afhankelijk van welk orgaan aangetast is. bijvoorbeeld; oogproblemen, neurologische klachten (zoals zwalken en verlamming), geelzucht, bleekheid en bloedarmoede.

Hoe wordt de diagnose FIP gesteld?
Voor de natte vorm is het vrij gemakkelijk om een diagnose te stellen. Je dierenarts kan met een naald in de buik van je kat prikken en er wat vocht uithalen. Dit is een simpele methode en (bijna) iedere kat laat dit goed toe. Aan het vocht kan de dierenarts zien of het om FIP gaat.

Is er sprake van de droge vorm, dan kan alleen sectie (onderzoek van een overleden dier) bewijzen dat het om FIP ging.

Aanvullend bloedonderzoek kan verschillende afwijkingen laten zien die kunnen wijzen op FIP. Helaas is er geen bloedtest beschikbaar om direct FIP vast te stellen. In veel gevallen zal de diagnose dus gesteld moeten worden op basis van verschijnselen en het aanvullende bloedonderzoek.

Wat kan ik tegen FIP doen?
Helaas is FIP ongeneeslijk. Wat gedaan kan worden om je kat te ondersteunen is het remmen van het afweersysteem met corticosteroïden. Het verwijderen van vocht uit buik en borst kan tijdelijke verlichting geven. Helaas zal iedere kat met FIP uiteindelijk overlijden.

Soms kun je je kat nog extra ondersteunen met sondevoeding en infuus. In veel gevallen moet je kat dan opgenomen worden.

Kan ik FIP bij mijn kat voorkomen?
Alleen katten kunnen FIP krijgen. Een kat met FIP kan dit niet aan een andere kat geven, alleen het coronavirus kan overgedragen worden van de ene kat op de andere. Dan is het afhankelijk van de kat (en zijn/haar immuunsysteem) of dit coronavirus muteert tot FIP. Zoals eerder gezegd, hoe meer dieren besmet zijn met het coronavirus (en het dus ook uitscheiden) hoe groter de kans dat katten in de omgeving FIP ontwikkelen.

Er is ooit een vaccin op de markt gebracht tegen FIP, maar de werking hiervan is twijfelachtig. Dit komt omdat het coronavirus in de kat muteert en het niet precies duidelijk is hoe dit precies werkt. De kwaadaardige variant die FIP veroorzaakt, ziet er bij iedere kat anders uit en dus zal vaccineren weinig effect hebben.

Het belangrijkste is om zoveel mogelijk een infectie met het coronavirus te voorkomen. Het coronavirus verspreidt zich via ontlasting, daarom moet je dus goed schoonmaken. Zeker als je meerdere katten hebt. Ook katten met FIP kunnen het coronavirus uitscheiden, het is daarom verstandig om na het overlijden van uw kat, twee maanden geen nieuwe kat in huis te nemen. Die tijd heeft het virus nodig om inactief te worden.