Mok bij paarden

Mok is een verzamelnaam voor ontstekingen en/of huidirritaties in de kootholte van een paard. Mok kan zich uitbreiden naar de voorkant van het been en zelfs naar boven toe. Mok wordt vaak gezien in het najaar, maar sommige paarden kunnen het gehele jaar door last hebben van mok.

Kan ieder paard dit krijgen?
In principe kan ieder paard last krijgen van mok, maar mok komt over het algemeen vaker voor op witte benen, dan op donkere benen. Het is echter onduidelijk waarom dit precies zo is. Ook paarden met veel behang/sokken, zoals Friezen en Tinkers, zijn gevoeliger voor mok.

Hoe ontstaat mok bij paarden?
Meestal zijn er meerdere zaken die tegelijkertijd spelen waardoor er mok optreedt. Belangrijk is dat in eerste instantie de weerstand van de huid verminderd is, waardoor de mok kan doorbreken. Andere factoren die daarbij een rol (kunnen) spelen zijn; wondjes, schimmels/gisten/mijten en bacteriën, overgevoeligheden, opgehoopt vuil en natte weides/paddocks. Bij warmbloedige paarden is er vaak sprake van vocht en vuil als oorzaak, terwijl er bij paarden met veel behang juist vaker sprake lijkt te zijn van mijten.

Wat er in veel gevallen gebeurt is dat het behang, of het been van het paard, nat worden. Door de natheid kan je het zand en het vuil slecht weg borstelen. Deze viezigheden gaan vervolgens schuren in de kootholte tijdens beweging en zo ontstaan er kleine wondjes. Deze wondjes gaan ontsteken en zo ontstaat er mok. De vochtigheid kan ook ontstaan door overdadig wassen of door het gebruik van een aquatrainer zonder dat de benen goed genoeg gedroogd worden.

Als er sprake is van een infectie (zoals mijten, gisten of schimmels), zorgen die ervoor dat de weerstand van de huid verminderd. Mijten kunnen daarbij ook zorgen voor kleine wondjes. Door het behang van het paard zal dit niet zo opvallen, waardoor het tijd heeft om te gaan ontsteken. Ook hier kunnen vuil en zand een grote rol spelen.

Wat zijn de verschijnselen van mok?
Mok kan zich op vele manier uiten. De minst ernstige vorm (erythematueze mok) uit zich met een geringe pijnlijke plek in de huid en roodheid. Bij de ernstigere vorm (eczemateuze mok) is er vaak sprake van grotere en pijnlijkere wonden. Je paard kan kreupel lopen of zelfs op drie benen staan. Bij paarden die chronisch last hebben van mok ontstaat er verruceuze (of condylomateuze) mok, hierbij treedt er verdikking en plooivorming op van de huid. Al deze vormen van mok kunnen over het gehele been optreden.

Klassiek bevindt de mok zich alleen in de kootholte en gaat gepaard met roodheid, korsten, zwelling, pijnlijkheid en/of jeuk. De plek is heel vaak cirkelvormig. Dit zijn de meest duidelijke kenmerken waaraan je kan herkennen dat je paard waarschijnlijk last heeft van mok.

Wat is de behandeling van mok bij paarden?
Er zijn veel verschillende opvattingen over hoe mok behandeld dient te worden. Dit maakt de ene behandeling niet beter of slechter dan de ander. Wat heel belangrijk is in de behandeling van mok is de oorzaak weg te nemen. Bij paarden met veel behang kan het helpen om te scheren. Als er veel vuil zit, dient dit weggehaald te worden. Het is altijd verstandig om je paard in een schone en droge omgeving te stallen als het mok heeft. Voorkom dat je paard met natte kootholtes op stal gaat en beperk het aantal wasbeurten bij paarden die gevoelig zijn voor mok tot een minimum. Er zijn heel veel zalven en behandelmogelijkheden uitgevonden in de loop der jaren. Dit komt enerzijds doordat de ideale behandeling nog niet is gevonden en anderzijds door de vele mogelijke oorzaken. Een paar dagen de kootholte schoon en droog houden en eventueel een huismiddel proberen is op zich geen probleem. Je mag nooit langer dan 7 dagen proberen zelfstandig de mok te behandelen en het is beter om juist iets eerder een dierenarts te raadplegen.

Heb ik een dierenarts nodig?
In een vroeg stadium kan het wassen met een ontsmettende shampoo (bijvoorbeeld betadine) in combinatie met een desinfecterende zalf voldoende zijn. In bijna alle andere gevallen heeft het zeker nut om een dierenarts naar je paard te laten kijken. Hij/zij kan, indien nodig, een afkrabsel of een biopt nemen om de oorzaak te achterhalen. Ook kan hij/zij ontstekingsremmers voorschrijven. De behandeling van mok kan een tijdrovende en vooral ook frustrerende bezigheid zijn. Alle ondersteuning die je dierenarts kan bieden, zorgt ervoor dat je paard sneller hersteld.

In het geval van mijten dienen deze op de goede manier behandeld te worden, vaak dien je je paard te wassen met een anti-mijt middel wat verkrijgbaar is op voorschrift van je dierenarts.